MİR’ÂT REFÎK BEY. Osmanlının İlk Resimli Dergisi;(Değerlendirme-Çeviriyazı-Sadeleştirme). Ankara, İskad, 2022.

Mir’ât, Mustafa Refîk Bey tarafından Şubat-Nisan 1863 tarihleri arasında aylık sadece üç sayı yayınlanabilmiş bir dergidir. Mir’ât’ın iki önemli özelliğinden birincisi, Mecmûa-i Fünûn ve Mecmûa-i İber-i İntibâh’ın (dokuzuncu sayıdan itibaren Mecmûa-i İbretnümâ) ardından Osmanlının üçüncü popüler bilimsel ve felsefî dergisi olmasıdır. İkinci özelliği ise, ülkemizdeki ilk resimli dergi olmasıdır. 1865’te henüz yirmi iki yaşındayken İstanbul’da koleradan vefat eden Refîk Bey, Namık Kemal’in yakın çevresindeki gençlerden olup, aynı zamanda Genç Osmanlılar hareketinin ilk kurucuları arasında yer almaktadır. Mir’ât, Refîk Bey’in üçüncü sayıda Mecmûa-i Fünûn editörü konumundaki Münif Paşa ile girdiği polemik sonucu yayınını sonlandırmıştır.